چاپ کتاب فناوری‌های نوین در حوزه آموزش و یادگیری

پیشرفت سریع و روزافزون در فناوری‌‌ها، تأثیر‌‌ فناوری‌‌های نوین در بهبود فرآیند آموزش و یادگیری، تغییر در نسل‌‌های جدید و همچنین وجود مشکلاتی از قبیل تغییر نظام آموزشی، کمبود نیرو انسانی، عدم تسلط کافی برخی از معلمان به محتوای درسی، کمبود وقت و آلودگی هوا که منجر به کوتاهی تقویم آموزشی می‌گردد از جمله عواملی هستند که مسئولین و کارشناسان آموزشی را به انجام اصلاحات و تغییرات در سیستم آموزشی، ناگزیر کرده است.

اثر مفید استفاده از تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی در تعمیق یادگیری، بر کسی پوشیده نیست. ورود فناوری‌‌های جدید به مدارس با هدف بهبود دریافت و درک دانش‌‌آموزان و همچنین افزایش کارایی دانش‌‌آموزان و معلمان، باعث ایجاد تغییر و تحول در نظام آموزشی کشور می‌‌شود. اما ایجاد این تغییر و تحول‌‌ها بدون انجام مطالعه و برنامه‌‌ریزی، ممکن است نتیجه عکس داده و باعث هدر رفتن زمان و هزینه بدون رسیدن به نتیجه مطلوب شود.

شناخت کامل نسبت به وجود این‌چنین مشکلات و آگاهی از تأثیر‌‌ات مثبت این فناوری‌‌ها در بهبود فرایند آموزشی کشور، در نوشتن و ارائه این کتاب نقش بسیار زیادی داشته است. این کتاب که به پیشنهاد شرکت پژوهش و نوآوری صنایع آموزشی وابسته به صندوق ذخیره فرهنگیان نوشته و توسط انتشارات فرهنگیان انتشار یافته است، با معرفی انواع فناوری‌‌های نوین در حوزه آموزش و یادگیری، بررسی مزیت‌‌ها و محدودیت‌‌های آن‌‌ها و وضعیت به‌کارگیری این فناوری‌‌های نوظهور در کشورهای مختلف، به برنامه‌‌ریزی برای استفاده تأثیر‌‌گذار از این فناوری‌‌ها در حوزه آموزش، کمک می‌کند.

این کتاب در 3 فصل با هدف ارتقاء سطح آموزشی کل کشور نوشته شده است که در فصل اول مقدمه‌‌ای در مورد علل و ضرورت‌‌های تألیف این کتاب ارائه شده است. در فصل دوم به معرفی جامع و کاملی از انواع فناوری‌‌های نوین آموزشی، مزایا و معایب آن‌‌ها پرداخته شده است و در انتها و در فصل سوم، به بررسی وضعیت به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین فناوری‌‌های نوین آموزشی در مدارس برخی کشورهای جهان براساس آمار و ارقام منتشر شده از سوی نهادهای مرجع و رسمی بین‌‌المللی پرداخته شده است.

بزرگ‌ترین دغدغه و چالش پیش‌‌روی برای نوشتن این کتاب، دستیابی به مقالات قابل استناد و صحت و اعتبار مطالب در دسترس در ایران و عدم دستیابی به برخی آمارها و ارقام به دلیل وجود تحریم‌های جهانی بوده است. اگرچه ارائه هیچ اثری بدون نقص نیست، اما مستقل از ایراداتی که می‌‌توان به آن وارد نمود، مهم این است که این کتاب نقطه شروعی است برای برنامه‌‌ریزی و استفاده تأثیر‌‌گذار از این فناوری‌‌ها در نظام آموزشی کشور.

امید است این گام بتواند شروع کننده حرکتی در راستای بهبود نظام آموزشی کشور باشد.

فهرست مطالب کتاب به‌صورت ذیل می باشد:

فصل اول

لزوم به‌‌کارگيری فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه آموزش و یادگیری 

۱- لزوم به‌‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه آموزش و یادگیری

۱-۱- دانش‌‌آموزان عصر دیجیتال

۱-۲- فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در آموزش و یادگیری

یادگیری فعال

یادگیری مشارکتی

یادگیری خلاقانه

یادگیری یکپارچه

یادگیری ارزش‌گذارانه

۱-۳- مزایای استفاده فاوا در آموزش و پرورش

۱) جامعه جدید، مهارت جدید

۲) کیفیت آموزش

۳) سیاست‌‌گذاری و برنامه‌‌ریزی

۴) برنامه ارتباطات جهانی

۱-۴- محدودیت‌‌های فاوا در آموزش

۱-۵- نگاهی به وضعیت فاوا در آمریکا

۱-۶- نتیجه‌‌گیری

فصل دوم

فناوري‌‌هاي نوين آموزشي 

۲-۱- محيط يادگيري مجازي

۲-۱-۱- تحقق مثلث «والدين-دانش‌‌آموز- معلم»

۲-۱-۲- پيشينه‌‌ي تاريخي استفاده از VLEها و توسعه‌‌ي آ‌ن‌ها

۲-۱-۳- مزايا و معايب آموزش و يادگيري الکترونيکي از طريق VLE

۲-۱-۴- تجربيات موفق؛ پروژه‌‌ي BestariNet در کشور مالزي

۲-۱-۵- مطالعه‌‌ي موردي؛ مدارس متوسطه کشور مالزي

۲-۱-۶- نتيجه‌‌گيري

۲-۲- واقعيت مجازي

۲-۲-۱- پيشينه‌‌ي تاريخي فناوري واقعيت مجازي

۲-۲-۲- دستگاه‌‌هاي پشتيباني‌‌کننده از واقعيت مجازي و معرفي مهم‌ترين فراهم‌‌کنندگان آن‌ها

۲-۲-۳- اجزاء تشکیل‌‌دهنده و نحوه عملکرد یک هدست واقعیت مجازی

۲-۲-۴- برنامه‌‌های کاربردی واقعیت مجازی تولید شده در حوزه‌‌ی آموزش و يادگيری

۲-۲-۵- مزايا و معايب آموزش و يادگيري از طريق فناوری واقعیت مجازی

۲-۲-۶- مطالعه‌‌ي موردي؛ بررسی تأثیر استفاده از فناوری واقعیت مجازی در مدارس آفریقا

۲-۲-۷- نتیجه‌‌گیری

۲-۳- واقعيت افزوده

۲-۳-۱- جایگاه واقعیت افزوده

۲-۳-۲- اجزاء تشکیل‌‌دهنده یک سامانه واقعیت افزوده

۲-۳-۳- مهم‌ترين محصولات پشتيباني‌‌کننده از واقعيت افزوده

۲-۳-۴- کاربرد فناوری واقعيت افزوده در آموزش

۲-۳-۵- ویژگی‌‌ها و قابلیت‌‌های واقعیت افزوده برای استفاده در فرآیند یادگیری

۲-۳-۶- پشتیبانی واقعیت افزوده از شیوه‌‌های یادگیری مختلف

۲-۳-۷- چالش‌‌ها و مشکلات ناشی از فناوری واقعیت افزوده بر روی فرآیند آموزش و یادگیری

۲-۳-۸- تأثیر استفاده از فناوری واقعیت افزوده در آموزش؛ بررسی مقالات منتشر شده از سال 2011 تا 2016 میلادی

۲-۳-۹- ‌‌نتیجه‌‌گیری

۲-۴- کدنویسی یا برنامه‌‌نویسی کامپیوتری

۲-۴-۱- ‌‌مزایای یادگیری کدنویسی در سنین کودکی

۲-۴-۲- ‌‌محیط‌‌ها و زبان‌‌های برنامه‌‌نویسی مخصوص دانش‌‌آموزان

۲-۴-۳- ‌‌لزوم گنجاندن کدنویسی در برنامه‌‌ی تحصیلی مدارس

۲-۴-۴- بررسی تأثیر آموزش کدنویسی بر روی دانش‌‌آموزان سطوح K-12

۲-۴-۵- نتیجه‌‌گیری

۲-۵- روش‌‌های یادگیری با الهام از بازی

۲-۵-۱- بازی‌‌وارسازی

۲-۵-۱-۱- به‌کارگیری بازی‌‌وارسازی درآموزش

۲-۵-۱-۲- مکانیک‌‌ها و دینامیک‌‌های ‌‌بازی‌‌وارسازی

۲-۵-۱-۳- مراحل اصلی بازی‌‌وار کردن فرآیند آموزش

۲-۵-۱-۴- مزایا و معایب بازی‌‌وارسازی در آموزش

مزایا و فرصت‌‌ها

معایب و تهدیدها

۲-۵-۱-۵- چند نمونه از برنامه‌‌های کاربردی بازی‌‌وارشده در حوزه آموزش

۲-۵-۲- یادگیری مبتنی بر بازی

۲-۵-۲-۱- مدل یادگیری مبتنی بر بازی

۲-۵-۲-۲- مشخصه‌‌های ضروری برای طراحی سناریوهای یادگیری مبتنی بر بازی

۲-۵-۲-۳- عوامل کلیدی در طراحی محتوای یک بازی کامپیوتری موفق

۲-۵-۲-۴- مزایا و معایب یادگیری مبتنی بر بازی

مزایا و فرصت‌‌ها

معایب و مخاطرات

۲-۵-۲-۵- برخی از برنامه‌‌های کاربردی در زمینه یادگیری بر مبنای بازی

۲-۵-۳- بررسی تأثیر «آموزش با الهام از بازی‌‌ها» بر بهبود یادگیری

۲-۵-۴- نتیجه‌‌گیری

۲-۶- اینترنت اشیاء

۲-۶-۱- تعریف اینترنت اشیاء

۲-۶-۲- مشخصه‌‌های اینترنت اشیاء

۲-۶-۳- معماری اینترنت اشیاء

۲-۶-۴- بازار رو به رشد اینترنت اشیاء

۲-۶-۵- کاربرد اینترنت اشیاء در آموزش و یادگیری

۲-۶-۶- مزایا و معایب به کارگیری اینترنت اشیاء در حوزه‌‌ی آموزش و یادگیری

۲-۶-۶-۱- مزایای اینترنت اشیاء

۱) مزایای متوجه دانش‌‌آموزان

۲) مزایای متوجه معلمان و کارکنان مدرسه

۳) مزایای مربوط به مدرسه و امکانات آن

۲-۶-۶-۲- معایب اینترنت اشیاء

۲-۶-۷- تجهیزات کاربردی اینترنت اشیاء در حوزه آموزش

۲-۶-۸- نتیجه گیری

۲-۷- سایر فناوری‌‌ها

۲-۷-۱- فناوری رایانش ابری

۲-۷-۲- MOOC

۲-۷-۳- چاپگرهای سه‌‌بعدی

۲-۸- جايگاه به‌کارگيری فناوری‌‌های نوين آموزشی ‌‌در برنامه‌‌هاي ملي و بين‌‌المللي

برنامه‌‌ي پنج‌‌ساله‌‌ي ششم توسعه جمهوري اسلامي ايران

سند تحول بنيادين آموزش و پرورش

اهداف توسعه‌‌ي پايدار سازمان ملل متحد (SDG)

۲-۹- جمع‌‌بندی

فصل سوم

آمار و ارقام مربوط به وضعيت به‌کارگيری  فناوری اطلاعات و فناوری‌‌های نوين در حوزه‌‌ی آموزش کشورهای مختلف   

۳-۱- مقدمه

۳-۲- شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات

۳-۳ – رتبه‌بندی کشورها در شاخص توسعه فاوا

۳-۴- شاخص‌های IDI در ایران

۳-۵- وضعيت استان‌هاي كشور تا پايان سال 1395 از منظر شاخص IDI

۳-۶- وضعیت به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات

۳-۷- زیرساخت فاوا در مدارس

۳-۸- استفاده از اینترنت

۳-۹- بررسی موردی فناوری‌‌های نوین آموزشی