هوشمندسازی تجاری در ایران
تعریف هوشمندسازی تجاری:
وقتی از هوشمندسازی فضای کسب و کار سخن می‌گویم دقیقاً درباره چه سخن می‌گوییم؟ آیا همین که یک محیط کسب و کار به فناوری‌های نوین اطلاعات تجهیز شود می‌توان نتیجه گرفت که هوشمندسازی تجاری در آن فضا اتفاق افتاده است؟ چرا کارآفرین‌ها امروز مجبورند این فضای جدید را بخوبی لمس و درک کنند تا برند و مجموعه خود را از خطر محو شدن و انقراض نجات دهند؟ آیا شرکت‌های ایرانی اساساً وارد مرحله هوشمندسازی درکسب و کار شده اند؟ هوش تجاری چیست و چه مختصات و تعریفی دارد؟
براساس تعریفی که ( Rud, Olivia 2009) درباره هوش تجاری یا Business Intelligence ارائه می‌دهند این هوش مجموعه‌ای از نظریه‌ها، روش‌ها، فرآیندها، معماری‌ها و فناوری‌هایی است که برای تبدیل داده خام به اطلاعات مفید و معنادار استفاده می‌شود.
در جهان کسب وکار عمدتاً با حجم بالایی از داده خام روبه‌رو هستیم که معنای مشخصی برای ما ندارند. به طور نمونه می‌توان به قیمت اقلام موجود در کل بازار اشاره کرد که یک فهرست بلند بالا از اعداد و ارقام است. در نتیجه پردازش رایانه‌ای می‌تواند این داده‌های خام را به اطلاعاتی قابل فهم و پایه‌ای برای تصمیم‌گیری تبدیل کند. برای نمونه می‌تواند به ما بگوید که چند درصد از کالاها با افزایش قیمت روبه‌رو بوده‌اند و مثلاً آنهایی که افزایش قیمت داشته‌اند آیا کاهش در فروش داشته‌اند یا افزایش و مثال هایی از این دست. این مثال ساده‌ترین حالت استفاده از هوشمندسازی تجاری توسط رایانه است.
هوشمندسازی می‌تواند کارهای بسیاری را برای یک سازمان انجام دهد، مثل تسهیل محاسبات و افزایش سرعت انجام کارها، بهبود همکاری و ارتباطات، افزایش بهره‌وری، مدیریت بهینه داده‌ها، افزایش قابلیت دسترسی‌ها و کنترل آن.
یکی از مشکلات کشور ما در زمینه‌های گوناگون فقدان آمار قابل اعتنا است، چه بسا در هوشمندسازی تجاری نیز هنوز نمی‌دانیم دقیقاً چه زمانی این واژه وارد اقتصاد ایران شد و چه زمانی «BI) «Business Intelligence) که از آن به‌عنوان هوش تجاری یاد می‌کنیم مرسوم یا چه وقت به جای هوش تجاری، هوشمندسازی تجاری متداول شد.
به طور کلی، هوش تجاری (BI) به فرآیند تبدیل اطلاعات خام به معیارهای معنادار تلقی می شود، امروزه این راه حل های هوش تجاری است که سازمان ها را قادر به تدارک گزارش های جامع در کوتاه ترین زمان ممکن کرده است.
بررسی هوشمندسازی تجاری در ایران:
جناب دکتر رضایی با بیان اینکه سرمایه گذاری ها در حوزه BI هنوز آن طور که باید صورت نگرفته، می افزاید: ایران در زمینه فناوری اطلاعات حرف زیادی برای گفتن دارد، چه بسا که در دانشگاه های تراز اول ایران نظیر دانشگاه اصفهان، صنعتی اصفهان و شریف دانشجویانی با پتانسیل بالقوه ای وجود دارند که به محض فارغ التحصیلی می توانند بازار فناوری اطلاعات را متحول کنند،
اما متاسفانه به دلیل عدم سرمایه گذاری و جهت دهی صحیح به این افراد، با خروج این نخبگان از ایران و استخدام آن ها در سایر کشورها و البته بهترین کمپانی های دنیا مواجه هستیم؛ البته در این بین نیز شرکت های خصوصی نظیر “رهنما کالج” وجود دارند که به طور خیرخواهانه خروجی های دانشگاه ها را پذیرفته و سپس پس از گذراندن دوره های چند ماهه آن ها را به برنامه نویسان حرفه ای و تمام عیار تبدیل می کنند که می توانند کیفیت دنیای فناوری را در ایران به سطوح بالاتری برسانند.
وی که سابقه سال ها مشاوره و مدیریت را در شرکت های بزرگ آمریکایی از جمله بانک Wells Fargo و FDIC دارد، ادامه می دهد: در دنیای پیشرفته، سازمان های مشاوره زیادی در حوزه هوشمندسازی تجاری وجود دارند، اما در ایران هنوز نهادی وجود ندارد که به طور ویژه از “هوش تجاری” حمایت کند، چرا که متاسفانه هنوز مفهوم BI در کشور ما به جایگاه درست خود دست پیدا نکرده است و این در حالی است که سازمان های خدماتی بزرگ بسیاری نظیر بانک و بیمه که ارتباط مستقیمی را با مشتری و ارزش های مالی دارند می توانند بیشترین بهره را از آن ببرند.
البته باید اضافه کرد که با استفاده از self-service BI یا همان ابزارهای خویش خدمت هوش تجاری، امکان گزارش گیری و مدیریت داده ها بدون نیاز به پشتیبانی مستقیم واحد IT، سازمان های کوچک و متوسط مقیاس نیز می توانند از مزایای BI بهره مند شوند.
این استاد دانشگاه در پایان می گوید: آینده هوش تجاری در ایران خوش بینانه است و این سازمان های مرتبط با فناوری اطلاعات هستند که می توانند در این زمینه یاری رسان باشند و رسالت خود را در حوزه BI به جای آورند.
